دیفرانسیل خودرو چیست ؟
دیفرانسیل خودرو قدرت موتور از طریق یک میلگاردان از خروجی گیربکس به چرخها منتقل میشود
.
چرخهایی که قدرت موتور به آنها منتقل میشود و باعث حرکت خودرو روبهجلو میشوند چرخهای محرک نامیده میشوند.
وظیفه اصلی دنده دیفرانسیل این است که اجازه دهد چرخهای محرک سرعت چرخش متفاوتی داشته باشند
با اینکه قدرت موتور به هر دوی آنها منتقل میشود.
به گزارش رنوپلاس ، همواره برای کسانی که در زمینه خودرو فعالیت داشته یا به دنیای اتومبیلها علاقهمند هستند،
این مشغولیت ذهنی وجود دارد که آیا خودروهای دیفرانسیل جلو (FWD) نسبت به خودروهای
دیفرانسیل عقب (RWD) برتری دارند؟ یا برعکس؟ در پاسخ باید گفت: هرکدام از این دو نوعخودرو
مزایا و معایبی دارند که متناسب با کاربرد و ترجیحات شما نسبت به دیگری برتری می یابند.
تفاوت ساختاری
در خودروهای دیفرانسل جلو مجموعه محرک -موتور، جعبهدنده، دیفرانسیل و چرخهای محرک- تماما
در جلوی خودرو قرار دارند. در مقابل، در خودروهای دیفرانسیل عقب نیروی موتور بواسطهی
محور انقال نیرو (میلگاردان) به دیفرانسیل چرخهای عقب منتقل می شود.
تفاوتهای مکانیکی و دینامیکی
امروزه خودروهای دیفرانسیل جلو سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دادهاند،
اما این امر دلیل بر برتری آنها نیست. قرار گرفتن دیفرانسیل خودرو در عقب خودرو مزایایی همچون شتاب،
هندلیگ و توزیع وزن بهتر را ارائه می کنند. شتاب بهتر در این خودروها ناشی از آن است که انتقال وزن
به چرخ های عقب در شروع حرکت، باعث چسبندگی بیشتر آنها شده و با توجه به محرک بودن
چرخهای عقب در این خودروها کشش بیشتری از تایرها دریافت میشود. همچنین خودروهای دیفرانسل عقب
در جلوی خودرو از پیچیدگی کمتری برخوردارند، در نتیجه زاویه فرمانگیری بیشتر بوده
و در محیط کوچکتری می توانند دور بزنند و بخاطر تقسیم وزن بهتر و فرمانپذیری بیشتر
، دارای خوشدستی بالاتری خواهند بود. تقسیم وزن بهتر در این خودروها باعث می شود وزن موجود
بر روی چرخهای عقب بیشتر بوده و از قفل شدن سریع چرخ ها جلوگیری شود. در نتیجه با
نصب ترمزهای قوی بر روی چرخ های عقب، کمک شایانی به توقف سریع خودرو خواهد شد.
این نوع خودروها برای کاربری بعنوان ماشینهای حمل بار که وزن زیادی بر روی چرخ های عقب قرار می گیرد
بسیار مناسب هستند. در مقابل، سیستم انقال قدرت این خودروها بدلیل وجود میل گاردان در وسط ماشین باعث
کاهش فضای داخلی اتاق شده و نیز به وزن خودرو می افزاید که این امر باعث افزایش میزان مصرف سوخت نیز می شود.
علاوه بر این، بدلیل انتقال نیروی موتور به میل گاردان و سپس به دیفرانسیل عقب،
رنوپلاس
در این خودروها شاهد میزان هدر رفت بیشتر انرژیهستیم. نکته منفی دیگر برای خودروهای دیفرانسیل عقب
این است که بدلیل کاهش وزن بر روی چرخ محرک، در مقایسه با خودروهای دیفرانسیل جلو،
در مسیرهای لغزنده دچار بکسوات شدید و بیشفرمانی می شوند. در سوی دیگر همین معایب باعث برتری خودروهای دیفرانسیل جلو خواهند شد.
دلایل استفاده از دیفرانسیل
۱-کاهش دور و افزایش گشتاور خروجی گیربکس ، جهت دستیابی به سرعت و نیروی محرک مورد نیاز خودرو
۲-تغییر ۹۰ درجه ای صفحه دوران ، درخودروهایی که موتور در جهت طول خودرو نصب شده است .
۳-ایجاد اختلاف دور مناسب بین چرخ داخل پیچ و چرخ بیرون پیچ ، به جهت دستیابی به پایداری مطلوب حرکت خودرو در سر پیچ
۴-ایجاد اختلاف دور مناسب بین چرخ های عقب و جلو خودرو در خودروهای چهارچرخ محرک . این وظیفه برعهده دیفرانسیل خودرو مرکزی یا دیفرانسیل سوم می باشد .
برای دستیابی به اهداف یک و دو از یک جفت چرخ دنده مخروطی با پروفیل دنده هیپوئید ، مطابق شکل (۱) استفاده می شود .
۱- پینیون ۲- کرانویل
شکل۱- مجموعه پینیون و کرانویل
چرخ دنده کوچک را پینیون [۱] و چرخ دنده بزرگ را کرانویل [۲] می نامند . این مجموعه در خودرو
، نسبت دنده ای درحدود چهار ایجاد می کند ، بنابراین دور ورودی از طریق پینیون یک چهارم شده
و از کرانویل خارج می شود در حالیکه گشتاور ورودی به پینیون چهار برابر شده و از کرانویل خارج می شود .
برای دستیابی به هدف اصلی که ایجاد اختلاف دور مورد نیاز بین چرخ های داخل
و بیرون پیچ ( چرخ های محرک ) و یا هر چهار چرخ ( در خودروهای چهار چرخ محرک )
مطابق شکل (۲) ، از یک مجموعه هوزینگ[۳] که عمل دیفرانسیلی را انجام می دهد ، استفاده می گردد.
[۱] Pinion
[۲] Crown wheel
[۳] Housing
۱-مهره۲-فلانچ اتصال به میل کاردان۳-هزار خار شفت ورودی دیفرانسیل۴-کاسه نمد۵-رولبرینگ بیرونی
۶-واشرهای تنظیم(شیم)۷-شفت پینیون۸-لوله فاصله انداز۹-رولبرینگ داخلی۱۰-جهت دوران
۱۱-پینیون۱۲-چرخ دنده مخروطی هرز گرد۱۳-چرخ دنده مخروطی سر پلوس۱۴-واشر تنظیم (شیم)
۱۵-رولبرینگ۱۶-پلوس۱۷-هزار خار پلوس۱۸-هوزینگ۱۹-شفت چرخ دنده های هرز گرد
۲۰-تکیه گاه رولبرینگ۲۱-خار تثبیت کننده شفت چرخ دنده های هرز گرد۲۲-کرانویل
شکل۲- مجموعه دیفرانسیل
برای خرید لوازم یدکی ال۹۰ کلیک کنید
با توجه به شکل (۲) ، ملاحظه می گردد که هوزینگ با پیچ به کرانویل وصل می شود و همواره
با کرانویل دوران می کند. هوزینگ حامل چهار عدد چرخ دنده مخروطی می باشد . دو عدد
از این چرخ دنده های مخروطی (۱۲) که به وسیله شفت (۱۹) به هوزینگ متصل شده اند
را چرخ دنده های هرز گرد گویند . درحالیکه دو عدد چرخ دنده دیگر که به پلوس ها وصل
می باشند را چرخ دنده های سرپلوس (۱۳) می گویند .
چرخ دنده های هرزگرد (۱۲) دارای دو نوع دوران به شرح ذیل می باشند :
۱- دوران چرخ دنده های هرز گرد با هوزینگ یا کرانویل که به آن حرکت انتقالی گفته می شود .
۲- دوران چرخ دنده های هرزگرد حول شفت و محور خودشان که به آن حرکت وضعی گفته می شود .
با توجه به مطالب فوق و شکل (۳) ، هنگامی که نیروی مقاوم روی چرخ چپ و راست با یکدیگر برابر باشد
، چرخ دنده های هرزگرد فقط حرکت انتقالی دارند و حرکت وضعی آنها صفر می باشد ، از این رو کرانویل
، هوزینگ ، چرخ دنده های هرزگرد و چرخ دنده های سرپلوس همگی هم دور با هم دوران کرده
و چرخ ها نیز با دوران برابر خودرو را در مسیر مستقیم به حرکت در می آورند .
۱-کرانویل۲-هوزینگ۳-شفت چرخ دنده های هرز گرد۴- چرخ دنده هرز گرد۵-چرخ دنده سر پلوس۶-پلوس
Nc: دور کرانویل NL: دور چرخ چپ NR: دور چرخ راست
شکل ۳-عملکرد دیفرانسیل ، هنگامی که نیروی مقاوم روی چرخ چپ و راست برابر است
چنانچه مطابق شکل (۴) نیروی مقاوم روی یکی از چرخ ها از چرخ دیگر زیادتر شود ،
در این وضعیت حرکت انتقالی چرخ با نیروی مقاوم بیشتر کاهش یافته و به عنوان تکیه گاهی برای چرخ دنده های هرز گرد عمل می کند ،
از اینرو چرخ دنده های هرز گرد علاوه بر داشتن حرکت انتقالی ، حرکت وضعی نیز پیدا می کنند
، بنابراین حرکت انتقالی و وضعی خود را به چرخ با نیروی مقاوم کمتر منتقل کرده و
باعث دوران بیشتر چرخ با نیروی مقاوم کمتر می شود . از اینرو به طور خلاصه ، هرزگرد
ها مقداری از دوران چرخ با نیروی مقاوم زیادتر را گرفته و به چرخ با نیروی مقاوم کمتر
منتقل می کنند و باعث دوران بیشتر چرخ با نیروی مقاوم کمتر می شود و در
نتیجه باعث اختلاف ( دیفرانسیل خودرو ) دور چرخ چپ و راست می شود .
دیفرانسیل چیست ؟
شکل ۴-عملکرد دیفرانسیل خودرو ، هنگامی که نیروی مقاوم روی چرخ راست بیشتر از چرخ چپ می شود
بنابراین اگر مطابق شکل (۳) ، هرکدام از چرخ ها با ده دور در دقیقه درحال حرکت بوده اند ،
حال چنانچه مطابق شکل (۴) ، اگر چرخ سمت راست ثابت شود ، دوران چرخ سمت چپ
۲۰ دور دردقیقه می شود . به عبارتی دیگر ۱۰ دور از چرخ سمت راست کم شده و به چرخ سمت چپ اضافه شده است .
لازم به ذکر است که در سر پیچ ها ، عامل ایجاد اختلاف در نیروی مقاوم چرخ چپ و راست ،
اختلاف در شعاع دوران مسیر حرکت چرخ داخل پیچ نسبت به چرخ بیرون پیچ می باشد .
به عبارتی دیگر هنگام حرکت خودرو در مسیر پیچ ، چرخ داخل پیچ باید مسیر کوتاه تری را طی کند
، در حالیکه چرخ بیرون پیچ باید مسیر طولانی تری را طی نماید ، از این رو نیروی مقاوم
روی چرخ داخل پیچ بیشتر و نیروی مقاوم روی چرخ بیرون پیچ کمتر می شود .
پلوس ها شفت های توپری هستند که وظیفه انتقال گشتاور پیچشی دیفرانسیل به چرخ ها را برعهده دارند.
توجه : در خودروهایی که موتور آنها عرضی نصب شده است ، وظیفه دوم دیفرانسیل خودرو حذف شده ،
بنابراین پینیون و کرانویل مخروطی نبوده و چرخ دنده های معمولی می باشند ،
لذا هزینه طراحی ، تولید ، نگهداری و تعمیر آنها کاهش می یابد.